Wikinews:Edytowanie artykułów

Z Wikinews, wolnego źródła informacji.
Spis treści pomocy
Zasady
Pomoc techniczna
Pisanie artykułów
Normy zachowania

Podstawy[edytuj kod]

By edytować stronę MediaWiki kliknij odnośnik Edytuj w górnej części strony. Zostaniesz przekierowany do strony z polem edycji.

W polu edycji znajduje się obecna treść strony zapisana w języku Wiki. Możesz dowolnie ją zmieniać, dodając lub usuwając jej fragmenty w ten sam sposób, w jaki robisz to w edytorze tekstu.

Pamiętaj! Zmieniaj zawartość strony tylko w uzasadnionych wypadkach, gdy poprawiasz błąd lub poszerzasz informacje. Nie usuwaj poprawnej treści strony.

Jeśli nie jesteś pewien jakie efekty przyniesie zmiana, a nie chcesz jej jeszcze zapisywać, skorzystaj z funkcji Podgląd. Dzięki niej zostaniesz przekierowany do strony, na której w górnej części możesz zobaczyć, jak będzie wyglądać edytowany przez ciebie artykuł po zapisaniu zmian. W dolnej części pojawi się znane ci już pole edycji ze zmianami naniesionymi przez ciebie. Dzięki Podglądowi możesz sprawdzić, czy w edytowanym tekście nie popełniłeś błędów, czy przeglądarka poprawnie wyświetla stworzone przez ciebie szablony i tabele. Jeśli jesteś zadowolony ze zmian, jakich dokonałeś, w pasku Opis zmian wpisz krótką charakterystykę dokonanej przez ciebie edycji.

Przykład: Jeśli poprawiłeś błąd ortograficzny, napisz poprawiony błąd ort.

Po opisaniu zmian możesz je zapisać korzystając z przycisku Zapisz.

Przy edycji artykułów możesz także korzystać ze swojego ulubionego edytora tekstu. Może ci to ułatwić pracę. Zaznacz (CTRL+A) i skopiuj istniejącą wersję artykułu do dokumentu w edytorze tekstu (CTRL+C). Po dokonaniu zmian skopiuj treść artykułu z okna edytora tekstu i wklej ją (CTRL+V) do pola edycji w oknie przeglądarki internetowej. Tym sposobem możesz stworzyć także kopię zapasową zmian dokonywanych w artykułach. W przypadku awarii sieci lub problemów z serwerem nie utracisz dokonanych przez ciebie zmian.

Zapisując zmiany upewnij się, że nikt inny nie dokonuje w tym czasie jakiś zmian w tym samym artykule. By to sprawdzić skorzystaj z funkcji Show changes (Pokaż zmiany). Jeśli zdarzy się tak, że ktoś dokonuje zmian w tym samym artykule, wystąpi konflikt edycji. W takim przypadku musisz ponownie edytować stronę zmienioną wcześniej przez innego użytkownika.

Drobna zmiana[edytuj kod]

Jeśli jesteś zalogowanym użytkownikiem podczas edycji artykułu w Wikinews możesz zaznaczyć opcję Drobna zmiana (pole wyboru tej opcji znajduje się pod paskiem Opisu zmian). Dzięki temu inni użytkownicy będą mogli ukryć drobne zmiany na liście ostatnich zmian danego artykułu (Historia zmian). Ułatwia to wyszukiwanie istotnych zmian treści artykułu, a także wychwytywanie aktów wandalizmu.

Praktyka wskazuje, że mianem drobnych zmian określa się nieznaczne poprawki stylistyczne, korekty błędów interpunkcyjnych i ortograficznych.

Podstawowe elementy kodu Wiki[edytuj kod]

W lewej kolumnie poniżej tabeli możesz zobaczyć jakie efekty daje zastosowanie konkretnych symboli kodu Wiki. W prawej kolumnie możesz sprawdzić, jaka fraza daje dany efekt. Innymi słowy w prawej kolumnie możesz zaobserwować, co należy wpisać w artykule, aby sformatować jego tekst w sposób widoczny w lewej kolumnie.

Jeśli chcesz przetestować te efekty skorzystaj z Brudnopisu.

Nagłówki, akapity, wypunktowanie, numerowanie i linie podziału[edytuj kod]

Jak to wygląda w przeglądarce internetowej? Co wpisujesz w polu edycji?

Nowe sekcje artykułów zaczynaj od nagłówków:

Nowa sekcja

Podsekcja

Pod-podsekcja


== Nowa sekcja ==

=== Podsekcja ===

==== Pod-podsekcja ====

Nowy wiersz:

Rozpoczęcie nowego wiersza nie wpływa w żaden sposób na wygląd artykułu.

Ale wstawienie pustego wiersza rozpoczyna nowy akapit.

Nowy wiersz:

Rozpoczęcie
nowego wiersza
nie wpływa 
w żaden sposób na 
wygląd artykułu.

Ale wstawienie pustego wiersza rozpoczyna nowy akapit.
Możesz dzielić tekst
bez rozpoczynania nowego akapitu.
Możesz dzielić tekst<br>bez rozpoczynania nowego akapitu.
  • Wypunktowanie w Wikinews jest bardzo proste:
    • każdy kolejny punkt zaczynaj gwiazdką
      • im więcej gwiazdek tym niższy poziom wypunktowania
  • Nowy wiersz

kończy listę wypunktowania.

* Wypunktowanie w Wikinews jest bardzo proste:
** każdy kolejny punkt zaczynaj gwiazdką
*** im więcej gwiazdek tym niższy poziom wypunktowania
* Nowy wiersz
kończy listę wypunktowania.
  1. Numerowanie jest dobrym sposobem na
    1. organizację artykułu
    2. ułatwienie czytelnikom odbioru artykułu
  2. Nowy wiersz
kończy listę numerowania.
# Numerowanie jest dobrym sposobem na
## organizację artykułu
## ułatwienie czytelnikom odbioru artykułu
# Nowy wiersz
kończy listę numerowania.
  • Numerowania i wypunktowania
    1. możesz używać naprzemiennie
      • właśnie w ten sposób. Możesz także tworzyć
        nowe wiersze
        w środku.
* Numerowania i wypunktowania
*# możesz używać naprzemiennie
*#* właśnie w ten sposób. Możesz także tworzyć<br>nowe
wiersze<br>w środku.
Za pomocą średnika
i dwukropka możesz stworzyć styl przydatny przy podawaniu definicji jakiejś nazwy.
nazwa
i jej definicja
; Za pomocą średnika : i dwukropka możesz stworzyć styl
przydatny przy podawaniu definicji jakiejś nazwy.
; nazwa : i jej definicja
Dwukropek powoduje wcięcie w tekście.

Nowy wiersz automatycznie likwiduje wcięcie.

  • Ta funkcja może być szczególnie przydatna na stronach dyskusji. Za pomocą wcięcia sygnalizujesz, że twoja wypowiedź dotyczy danego wątku dyskusji.
: Dwukropek powoduje wcięcie w tekście.
Nowy wiersz automatycznie likwiduje wcięcie.
Jeśli linię tekstu poprzedzać będzie spacja,
tekst będzie wyświetlany jako niesformatowany.
  Zostanie wyświetlony
    za pomocą czcionki
  korzystającej z równej
    szerokości znaków;
taki efekt może się przydać przy:
  * opisach algorytmów
  * przytaczaniu fragmentów kodu źródłowego programów
komputerowych
  * opisach reakcji i związków chemicznych
UWAGA! Nie korzystaj z tego efektu przy pisaniu właściwej treści artykułu.
 Jeśli linię tekstu poprzedzać będzie spacja,
 tekst będzie wyświetlany jako niesformatowany.
   Zostanie wyświetlony
     za pomocą czcionki
   korzystającej z równej
     szerokości znaków;
 taki efekt może się przydać przy:
   * opisach algorytmów
   * przytaczaniu fragmentów kodu źródłowego programów 
 komputerowych
   * opisach reakcji i związków chemicznych
Tekst wycentrowany.
<center>Tekst wycentrowany.</center>
Linia podziału taka jak poniżej
i powyżej.
Linia podziału taka jak poniżej
----
i powyżej.

Linki i odnośniki[edytuj kod]

Jak to wygląda w przeglądarce internetowej? Co wpisujesz w polu edycji?
Anna czyta w tej chwili artykuł o słoniach.
  • Pierwsza litera obiektu docelowego jest interpretowana jako duża litera.
  • Spacje zastępowane są podkreślnikami.

Link powyżej odnosi się do następującego adresu:

http://pl.wikinews.org/wiki/Artykuł_o_słoniach, który zawiera stronę pt. „Artykuł o słoniach”.
Anna czyta w tej chwili [[artykuł o słoniach]].

Link do konkretnego punktu w artykule, oznaczonego podziałem sekcji, np.
Lista_jezior_według_krajów#Śniardwy.

Jeśli link nie działa, oznacza to, że punkt nie został oznaczony w artykule (np. za pomocą podziału sekcji). W takim przypadku link przekieruje cię do samej strony.
[[Lista_jezior_według_krajów#Śniardwy]]
Przykład zastosowania:

Chcesz uzyskać więcej informacji na ten temat. Sprawdź tutaj.

Ten sam obiekt docelowy, inna nazwa:
[[Wikireporter:Ariok|tutaj]]
Przykład zastosowania:
We Wrocławiu nie znajdziesz dobrego komornika.

Linki w różnych przypadkach i liczbach wpisuj w ten sposób:

[[Wrocław]]iu, [[komornik]]a

Przykład zastosowania:

W przypadku, gdy link odnosi się do słowa wieloznacznego, np. zamek (budowla) i zamek (urządzenie), możesz automatycznie schować rozróżnienia linków:

[[zamek (budowla)|]].

Możesz także schować przestrzeń nazwy:

[[Wikinews:Materiał autorski|]].
Przykład zastosowania:
  • sam podpis: ariok
  • podpis z datą i godziną: ariok 18:26, 10 lip 2005 (UTC)
Jeśli wypowiadasz się na stronie dyskusji powinieneś podpisać się pod swoim komentarzem. Wystarczy, że w polu edycji wpiszesz 3 tyldy, by uzyskać podpis za pomocą twojego nicka:
~~~

lub 4 tyldy, by obok twojego nicka pojawiła się aktualna data i godzina.

~~~~
Pogoda w Warszawie to strona, która jeszcze nie istnieje.
  • Możesz ją utworzyć przez kliknięcie na link.
    • By stworzyć stronę powinieneś:
      1. Stworzyć link do tej strony na istniejącej już stronie.
      2. Zapisać zmiany na tej stronie (lub wyświetlić podgląd).
      3. Kliknąć na link, który przed chwilą stworzyłeś. W ten sposób otworzy się strona edycji nowego artykułu.
  • Sprawdź przewodnik Jak tworzyć artykuły i poznaj sposoby nazewnictwa artykułów w Wikinews.
[[Pogoda w Warszawie]]
to strona, która jeszcze nie istnieje.

Taki zapis powoduje przekierowanie strony. Na przykład otwieramy stronę PRL, jednak konwencja nazewnictwa stron sugeruje, by artykuł na temat PRL-u znajdował się w haśle Polska Rzeczpospolita Ludowa.

#REDIRECT [[Polska Rzeczpospolita Ludowa]]

Interwiki to wewnętrzne linki do stron znajdujących się w projekcie Wiki – zarówno w tym samym języku (np. polska Wikipedia, polskie Wikicytaty), jak i w innych językach (np. angielskie Wikinews).
W Wikinews istnieje zasada, że jeśli na dany temat istnieje artykuł w innych wersjach językowych projektu, powinniśmy wstawić linka do takiego artykułu. Dzięki temu odbiorca będzie mógł zdobyć dodatkowe informacje na dany temat, których nie znajdzie w polskiej edycji.
W tekstach artykułów dodajemy także odnośniki do haseł w Wikipedii. W ten sposób tłumaczymy trudniejsze zwroty w naszych artykułach, które mogą się okazać niezrozumiałe dla niektórych użytkowników serwisu.
Przykłady zastosowania:

  • link do angielskiego Wikinews: en:Tragedy in London
    • UWAGA! Jeśli nie wstawisz dwukropka przed symbolem innej wersji językowej Wikinews link do artykułu w zagranicznej edycji pojawi się w bocznym menu serwisu.
  • link do polskiej Wikipedii: w:Grzyb
  • skrócone linki: Grzyb, Tragedy in London
W celu utworzenia odnośnika

do artykułu w innej wersji językowej Wikinews, wpisz np.:

[[:en:Tragedy in London]].

By wstawić w artykule odnośnik do hasła w Wikipedii, wpisz np.:

[[w:Grzyb]].

Możesz też zmienić wygląd tych linków:

[[:en:Tragedy in London|]]

lub

[[w:Grzyb|]].
Przykłady zastosowania:

Sejm RP
[1]

Linki zewnętrzne służą wzbogaceniu treści artykułu lub dodaniu odnośnika do źródła informacji.
[http://www.sejm.gov.pl Sejm RP],
[http://www.sejm gov.pl]
Przykład zastosowania:

http://www.sejm.gov.pl.

Możesz też wpisać sam adres bez nawiasów kwadratowych:
http://www.sejm.gov.pl.

By dodać odnośnik do książki, użyj numeru ISBN. W ten sposób użytkownik będzie mógł sprawdzić, czy dana książka dostępna jest w polskich księgarniach internetowych i w zasobach Biblioteki Narodowej.
ISBN 0123456789X

ISBN 0123456789X

By dodać do artykułu odnośnik do obiektu multimedialnego, np. filmu lub dźwięku zawartego w Wikimedia Commnons - repozytorium mediów.
Przykład zastosowania:
Sound

[[media:Sg_mrob.ogg|Sound]]
W każdym materiale korzystaj z szablonu daty. Dzięki temu artykuły będą pogrupowane według dat powstania. Szablon daty wpisujesz w pierwszym wersie artykułu. Efekt wygląda w ten sposób:
8 lipca 2005
{{data|8 lipca 2005}}

Grafika[edytuj kod]

Jak to wygląda w przeglądarce internetowej? Co wpisujesz w polu edycji?
Grafika: Wikinews - wolne źródło informacji
  • W większość projektów Wiki można wykorzystywać wyłącznie grafikę załadowaną bezpośrednio do projektu lub do repozytorium mediów Wikimedia Commons.
Grafika:
[[Grafika:Wikinews-logo-en.png]]

lub wersja z tekstem zastępczym

[[Grafika:Wikinews-logo-en.png|Wikinews – wolne źródło informacji]]

Przeglądarki internetowe korzystają z tekstu zastępczego, jeżeli z różnych powodów grafika nie jest wyświetlana, albo jeśli korzystasz z przeglądarki tekstowej.

Klinknięcie na grafikę powoduje wyświetlenie strony opisującej obraz (description page), do której możesz uzyskać dostęp także za pomocą tego linku: Grafika:Wikinews-logo-en.png

[[:Grafika:Wikinews-logo-en.png]]

Możesz też dodać do artykułu wyłącznie link do grafiki.
Image of a Tornado

[[media:Tornado aircraft.jpg|Image of a Tornado]]


Zobacz też: Wikinews:Umieszczanie grafiki.

Formatowanie[edytuj kod]

Jak to wygląda w przeglądarce internetowej? Co wpisujesz w polu edycji?

Kursywa, pogrubienie, pogrubiona kursywa.

  • Ten efekt można uzyskać wyłącznie za pomocą apostrofów, a nie cudzysłowu.
''Kursywa'', '''pogrubienie''', '''''pogrubiona kursywa'''''.
By uzyskać efekt kursywy i pogrubienia możesz także skorzystać ze specjalnych znaczników w kodzie Wiki.
By uzyskać efekt <i>kursywy</i> i 
<b>pogrubienia</b> możesz także skorzystać 
ze specjalnych znaczników w kodzie Wiki.
Możesz także skorzystać z czcionki technicznej (o takiej samej szerokości znaków), by podkreślić w ten sposób techniczne terminy.
Możesz także skorzystać z czcionki technicznej 
(o takiej samej szerokości znaków), by podkreślić w ten 
sposób <tt>techniczne terminy</tt>.
Możesz także użyć funkcji pomniejszonej czcionki np. do podpisów.
Możesz także użyć funkcji 
<small>pomniejszonej czcionki</small> np. do podpisów.
Skorzystaj także z funkcji przekreślenia i podkreślenia.
Skorzystaj także z funkcji <strike>przekreślenia</strike>
i <u>podkreślenia</u>.

Umlauty i akcenty:
è é ê ë ì í

À Á Â Ã Ä Å
Æ Ç È É Ê Ë
Ì Í Î Ï Ñ Ò
Ó Ô Õ Ö Ø Ù
Ú Û Ü ß à á
â ã ä å æ ç
è é ê ë ì í
î ï ñ ò ó ô
œ õ ö ø ù ú
û ü ÿ


è é ê ë ì í

&Agrave; &Aacute; &Acirc; &Atilde; &Auml; &Aring;
&AElig; &Ccedil; &Egrave; &Eacute; &Ecirc; &Euml;
&Igrave; &Iacute; &Icirc; &Iuml; &Ntilde; &Ograve;
&Oacute; &Ocirc; &Otilde; &Ouml; &Oslash; &Ugrave;
&Uacute; &Ucirc; &Uuml; &szlig; &agrave; &aacute;
&acirc; &atilde; &auml; &aring; &aelig; &ccedil;
&egrave; &eacute; &ecirc; &euml; &igrave; &iacute;
&icirc; &iuml; &ntilde; &ograve; &oacute; &ocirc;
&oelig; &otilde; &ouml; &oslash; &ugrave; &uacute;
&ucirc; &uuml; &yuml;

Punktory:
¿ ¡ « » § ¶
† ‡ • - – —

&iquest; &iexcl; &laquo; &raquo; &sect; &para;
&dagger; &Dagger; &bull; - &ndash; &mdash;

Przydatne symbole
™ © ® ¢ € ¥

£ ¤
&trade; &copy; &reg; &cent; &euro; &yen;
&pound; &curren;
Indeks dolny: x2
Indeks górny: x2 lub x²
Indeks dolny: x<sub>2</sub>
Indeks górny: x<sup>2</sup> lub x²
Znaki greckie:

α β γ δ ε ζ
η θ ι κ λ μ ν
ξ ο π ρ σ ς
τ υ φ χ ψ ω
Γ Δ Θ Λ Ξ Π
Σ Φ Ψ Ω

&alpha; &beta; &gamma; &delta; &epsilon; &zeta;
&eta; &theta; &iota; &kappa; &lambda; &mu; &nu;
&xi; &omicron; &pi; &rho;  &sigma; &sigmaf;
&tau; &upsilon; &phi; &chi; &psi; &omega;
&Gamma; &Delta; &Theta; &Lambda; &Xi; &Pi;
&Sigma; &Phi; &Psi; &Omega;

Symbole matematyczne:
∫ ∑ ∏ √ − ± ∞
≈ ∝ ≡ ≠ ≤ ≥
× · ÷ ∂ ′ ″
∇ ‰ ° ∴ ℵ ø
∈ ∉ ∩ ∪ ⊂ ⊃ ⊆ ⊇
¬ ∧ ∨ ∃ ∀ ⇒ ⇔
→ ↔ ↑

&int; &sum; &prod; &radic; &minus; &plusmn; &infin;
&asymp; &prop; &equiv; &ne; &le; &ge; 
&times; &middot; &divide; &part; &prime; &Prime;
&nabla; &permil; &deg; &there4; &alefsym; &oslash;
&isin; &notin; &cap; &cup; &sub; &sup; &sube; &supe;
&not; &and; &or; &exist; &forall; &rArr; &hArr;
&rarr; &harr; &uarr;

Skorzystaj z procedury <nowiki> by przeglądarka internetowa nie interpretowała fragmentu artykułu jako kodu Wiki.

[[link]]
<nowiki>[[link]]</nowiki>

Linia komentarza niewidoczna w przeglądarce

  • Linia komentarza jest przydatna, by w treści artykułu umieścić informacje dla osób edytujących tę stronę w przyszłości. Jednocześnie tekst informacji nie jest widoczny dla zwykłego użytkownika.
<!-- tutaj komentuj -->

Szablony[edytuj kod]

Niektóre strony wykorzystują wcześniej stworzone szablony, ułatwiające integrację całego projektu. Taki szablonem jest np. Szablon:Data (wpisywany w artykule w następujący sposób: {{data|8 lipca 2005}}). Dzięki niemu każdy artykuł opatrzony jest aktualną datą i wpisywany do kategorii artykułów z danego dnia (a co za tym idzie także z danego miesiąca i roku). By edytować dany szablon musisz przejść do strony Szablonu. Na przykład żeby edytować szablon {{nazwa}} musisz przejść do strony Szablon:Nazwa.

Strona chroniona[edytuj kod]

W niektórych przypadkach link u góry pola edycyjnego "Edytuj tę stronę" jest zastąpiony przez tekst "Strona zabezpieczona". Oznacza to, że strona jest z pewnych względów zablokowana i zwykli użytkownicy nie mogą jej edytować.

Zależność od pozycji znacznika kodu w tekście artykułu[edytuj kod]

W niektórych przypadkach znacznik kodu Wiki daje taki sam efekt bez względu na umiejscowienie w treści artykułu. Dzieje się tak w przypadku:

Komunikaty o błędach[edytuj kod]

Czasami po zapisywaniu edytowanej strony może pojawić się komunikat błędu. W takim przypadku spróbuj wrócić do poprzedniej strony za pomocą przycisku Wstecz w twojej przeglądarce internetowej. Spróbuj ponownie zapisać zmiany w artykule. Jeśli to nie pomoże, skopiuj zmieniony tekst artykułu do edytora tekstu i poczekaj aż problemy z Wikinews zostaną usunięte.