2021-05-16: Rozpoczęto w Polsce badania nad zastosowaniem amantadyny w leczeniu COVID-19

Z Wikinews, wolnego źródła informacji.
niedziela, 16 maja 2021
SARS-CoV-2 i COVID-19

Rozpoczęto w Polsce badania nad lekiem poprowadzą też inne ośrodki wchodzące w skład światowego konsorcjum, jego zakończenie jest zaplanowane przez konsorcjum naukowe na 31 maja 2022 roku.

Ustanowione niedawno międzynarodowe konsorcjum[uwaga 1] bada pod kątem użyteczności w leczeniu COVID-19 pewien antywirusowy lek – amantadyna, stosowany powszechnie w neurologii. Substancja ta pomaga hamować infekcję SARS-CoV-2 oraz zapobiegać hospitalizacjom i zgonom. Na temat amantadyny wiemy już coraz więcej. Badania kliniczne nad amantadyną dotyczą obecnie jej działania ochronnego na wczesnym etapie infekcji. Przyczynkiem do utworzenia międzynarodowego konsorcjum badawczego były dotychczasowe polskie badania w tym zakresie.

Przyczynek do badań klinicznych nad amantadyną[edytuj | edytuj kod]

Amantadyna jako środek antywirusowy była już wcześniej zatwierdzona i stosowana w walce z wirusem grypy typu A, stosowana jest od ponad 30 lat w leczeniu chorób neurologicznych (przy czym pierwotnie znano tylko jej właściwości przeciwwirusowe). Pobudza wydzielanie neuroprzekaźników i stymuluje mózg przy zaburzeniach, które są też wynikiem COVID-19. Ostatnimi czasy spekulowano o jego analogicznym działaniu w stosunku do wirusa SARS-CoV-2. Liczne doniesienia na temat jej korzystnego wpływu na przebieg COVID-19 u stosujących lek osób ze schorzeniami neurologicznymi takimi jak choroba Parkinsona stały się bodźcem do rozpoczęcia badań klinicznych amantadyny z udziałem pacjentów.

Inicjację prac nad oceną działania ochronnego amantadyny jako wczesnej interwencji w COVID-19, tj. podawanej do piątego dnia infekcji, datuje się na początek bieżącego roku. Miało to miejsce na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie pod kierownictwem prof. dr hab. n. med. Konrada Rejdaka.

Z obserwacji wynika, że u pacjentów z chorobami leczonymi amantadyną, m.in. parkinsonem czy stwardnieniem rozsianym, dochodzi do zahamowania progresji COVID-19, co pomaga chronić przed jej powikłaniami i poprawiać stan zakażonych.

— wywiad z prof. dr hab. n. med. Konradem Rejdakiem

Badanie kliniczne objęło 200 pacjentów w 8 ośrodkach w Polsce, oszacowany czas trwania to 14½ miesiąca. Deklarowaną datą zakończenia badań jest 31 maja 2022 r. Jest to pierwsze na świecie badanie kliniczne amantadyny – zarejestrowano je w bazie clinicaltrials.gov pod skróconą nazwą „COV-PREVENT”.

Zasadność badań[edytuj | edytuj kod]

Mimo powszechnie przeprowadzanych szczepień na COVID-19, nadal potrzebny jest skuteczny lek przeciwwirusowy – szczególnie taki, który można wdrożyć w początkowych fazach infekcji. Obecnie stosowane farmaceutyki nie zawsze zapewniają oczekiwane efektów oraz wywołują niepożądane skutki uboczne. Z tego względu poszukiwania wciąż trwają.

Badania w Danii[edytuj | edytuj kod]

Niezależnie od Polski podobne badania rozpoczęto również na Uniwersytecie Kopenhaskim.

Członkowie konsorcjum badawczego[edytuj | edytuj kod]

Dzięki zaangażowaniu światowej sławy wirusologa, prof. Mette Rosenkilde'a, doszło do utworzenia międzynarodowego konsorcjum badawczego zrzeszającego 12 ośrodków na świecie. W skład konsorcjum naukowego ds. amantadyny weszły następujące instytucje:

  • Uniwersytet Medyczny w Lublinie
  • Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. Mirosława Mossakowskiego PAN
  • Uniwersytet Kopenhaski
  • Uniwersytet Aarhus
  • duński Region Stołeczny
  • ViroGates AS
  • Synklino ApS
  • Uniwersytet Narodowy im. Kapodistriasa w Atenach
  • Helleński Instytut Badań nad Sepsą
  • Uniwersytet Barceloński
  • Towarzystwo Popierania Rozwoju Nauki im. Maxa Plancka
  • Katolicki Uniwersytet w Lowanium w Belgii

Nagrody i sponsorzy[edytuj | edytuj kod]

Projekt badań nad amantadyną został nagrodzony w ramach konkursu Horizon Europe 2021, który ma być finansowany z funduszy unijnych. Na zlecenie Ministra Zdrowia Adama Niedzielskiego sponsorem badań w Polsce jest Agencja Badań Medycznych.

Inne badania z tej dziedziny[edytuj | edytuj kod]

Jednym z badań w tej dziedzinie, potwierdzających bezpośrednie działanie leku, jest m.in. to opisane na łamach „Viruses”. W tracie niego odnotowano iż amantadyna hamowała replikację koronawirusa SARS-CoV-2 w hodowlach komórkowych. Mimo iż efektywne stężenie leku było wyższe od tego osiąganego przy terapii doustnej, autorzy zakładają, iż można je łatwo osiągnąć w nabłonku oddechowym, podając środek miejscowo w formie roztworu do nosa lub inhalacji.

W innym badaniu, z początku maja poddano analizie wyniki leczenia COVID-19 za pomocą amantadyny w grupie 55 pacjentów w wieku ok. 56 lat, głównie płci męskiej. Przeprowadzili ją polscy naukowcy z kilku krajowych ośrodków wraz z badaczem meksykańskim, osiągając obiecujące wyniki.

Dotychczasowe wyniki badań[edytuj | edytuj kod]

Na obecnym etapie badań stwierdza się iż amantadyna[uwaga 2] wykazuje skuteczność z prewencji hospitalizacji i zgonów z powodu zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2.

W ciągu 48 godzin od podania pierwszej dawki amantadyny osiągnięto kliniczną stabilizację u 91 proc. chorych, po czym następowała dalsza poprawa ich stanu. Wszyscy pacjenci doświadczyli remisji COVID-19, a 93% nie wymagało leczenia szpitalnego.

— wywiad z prof. dr hab. n. med. Konradem Rejdakiem

Wśród pacjentów 64% z nich cierpiało z powodu chorób współistniejących, a u 53% zdiagnozowano zapalenie płuc. Żaden z nich nie umarł na skutek infekcji, a tylko 4 wymagało hospitalizacji.

Dalsze kierunki badań[edytuj | edytuj kod]

Do ustalenia przez konsorcjum pozostają:

  • schematy terapii
  • efektywność terapii
  • bezpieczeństwo terapii dla chorych

Uwagi[edytuj kod]

  1. W skład tego konsorcjum wchodzi Uniwersytet Medyczny w Lublinie oraz 11 innych ośrodków naukowych i medycznych na świecie.
  2. Pełną nazwą tego związku leczniczego jest „amantadyna HCL”.

Źródła[edytuj | edytuj kod]