2023-06-08: Stowarzyszenia bibliotek w całej Europie wzywają do działania w sprawie e-booków

Z Wikinews, wolnego źródła informacji.
czwartek, 8 czerwca 2023
Logo Centrum cyfrowego

7 czerwca 2023 roku Centrum Cyfrowe poinformowało, że, z inicjatywy Knowledge Rights 21 stowarzyszenia biblioteczne z całej Europy podpisały list, podkreślając pilną potrzebę zapewnienia osobom używającym bibliotek możliwości korzystania z usług w cyfrowym świecie.

W liście podkreślono znaczącą rolę, jaką biblioteki przez lata odgrywały we wspieraniu edukacji, badań i dostępu do kultury, podkreślając jednocześnie, że obecne modele e-booków i licencjonowanie utrudniają im podejmowanie tych tradycyjnych dla nich działań.

Fundacja deklaruje, że wspiera rozwiązania, które zapewnią bibliotekom możliwość spełniania ich publicznej misji.


Treść listu[edytuj | edytuj kod]

Europejskie biblioteki od dawna odgrywają istotną rolę w realizacji praw obywatelskich – dostępu do informacji, edukacji, badań i kultury, który jest niezbędny dla utrzymania demokracji. Stanowią wsparcie dla dobrze funkcjonującego życia obywatelskiego i społecznego, podstawę dla rozwoju nauki i innowacji oraz zapewniają ochronę pamięci o świecie. Znaczenie społeczne i gospodarcze bibliotek jest niezwykle istotne, co sprawia, że ich rola i funkcje znajdują odzwierciedlenie w szeregu różnych regulacji prawnych.

Żyjemy w coraz bardziej połączonym świecie, a potrzeby społeczeństwa i przemysłu najlepiej są w stanie zaspokoić biblioteki oferujące dostęp do jak najszerszej oferty materiałów w postaci fizycznej i cyfrowej, w tym e-booków.

Niepokojący jest jednak fakt, że obecne sposoby działania, narzucane warunki licencyjne i rynek funcjonowania e-booków podważają zdolność bibliotek do pełnienia ich tradycyjnych i podstawowych funkcji.

Konieczne jest zapewnienie, aby rynek e-booków funkcjonował w sposób umożliwiający bibliotekom wykonywanie ich pracy i zapewniał możliwość wypełniania ich obowiązków związanych z interesem publicznym, w jasnych ramach prawnych. Istniejące obecnie alternatywne rozwiązania polegają na dobrowolnych działaniach wydawców i nie zapewniają pełnego dostępu.

Działania rządu są zatem niezbędne na wszystkich trzech poniższych frontach:

  1. Zagwarantowanie w prawie, że biblioteki będą mogły nabywać, chronić i wypożyczać elektronicznie zdigitalizowane dzieła analogowe oraz dzieła, które powstały w formacie cyfrowym, takie jak e-booki, na tych samych zasadach, na jakich wypożyczają dzieła w postaci fizycznej. Takie rozwiązanie umożliwi bardziej konstruktywne negocjacje między bibliotekami a podmiotami praw autorskich.
  2. Podjęcie prac nad zapewnieniem, aby platformy świadczące usługę e-wypożyczeń działały w sposób, który jest najlepszy dla bibliotek, ich użytkowników i autorów.
  3. Oprócz reformy praw autorskich i regulacji rynku, wspieranie dalszych badań dynamiki rynku e-booków i ich wpływu na realizację celów interesu publicznego. Posłuży to również do kształtowania szerszej polityki kulturalnej, edukacyjnej i badawczej.

Pozytywne działania w powyższych obszarach będą wspólnie wspierać trwałe przejście do zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu modelu rynku e-booków, który wykorzystuje ich potencjał w zakresie wspierania dostępu do badań, edukacji i kultury, a tym samym do tworzenia bardziej demokratycznych i inkluzywnych społeczeństw.

Sygnatariusze[edytuj | edytuj kod]

  • Armenia – Digital Library Association of Armenia
  • Belgium – Belgian Association for Documentation (ABD-BVD)
  • Belgium – VVBAD – Flemish Association of Librarians, Archivists and Documentalists
  • Bulgaria – Bulgarian Library and Information Association
  • Czechia – Association of Library and Information Professionals of the Czech Republic
  • Estonia – Estonian Librarians’ Association
  • Finland – Finnish Library Association
  • Germany – German Library Association
  • Greece – Association of Greek Librarians and Information Scientists
  • Hungary – Association of Hungarian Librarians
  • Ireland – Library Association of Ireland
  • Italy – AIB – Associazione Italiana Biblioteche
  • Latvia – The Library Association of Latvia
  • Lithuania – Lithuanian Librarians Association
  • Netherlands – UKB – Universiteitsbibliotheken en Nationale Bibliotheek
  • Poland – Polish Librarians Association
  • Poland – Conference of Directors of Academic Libraries of Polish Schools
  • Portugal – BAD – Portuguese Association of Librarians, Archivists, Information and Documentation Professionals
  • Serbia – Serbian Library Association
  • Slovenia – Slovenian Public Libraries Association
  • Spain – FESABID – Spanish Federation of Library, Archive and Museum Associations
  • Sweden – The Swedish Library Association
  • UK – Chartered Institute of Library and Information Professionals (CILIP)
  • Europe – EBLIDA – European Bureau of Library, Information and Documentation Associations
  • Europe – EAHIL – European Association for Health Information and Libraries
  • International – IFLA

Źródła[edytuj | edytuj kod]

Artykuł wykorzystuje materiał pochodzący z tekstu „Stowarzyszenia bibliotek w całej Europie wzywają do działania w sprawie e-booków”, którego autorem jest Centrum Cyfrowe, opublikowanego w serwisie centrumcyfrowe.pl na licencji CC-BY 4.0 (zarchiwizowane z tego adresu; więcej informacji).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]