Sabotaże na Bałtyku

sobota, 28 grudnia 2024

W ostatnich miesiącach 2024 roku na Morzu Bałtyckim doszło do serii incydentów związanych z uszkodzeniami podmorskiej infrastruktury krytycznej. Wiele wskazuje na możliwe powiązania z Rosją, co budzi obawy o eskalację działań hybrydowych w regionie.

17 listopada 2024 roku doszło do uszkodzenia podmorskiego kabla telekomunikacyjnego łączącego Litwę ze Szwecją. Następnego dnia przerwany został kabel łączący Finlandię z Niemcami. Oba incydenty miały miejsce w szwedzkiej wyłącznej strefie ekonomicznej. W związku z tym chiński masowiec „Yi Peng 3” stał się obiektem śledztwa z podejrzeniem uszkodzenia dwóch podmorskich kabli na Bałtyku. Dane dotyczące rejsu wskazują, że statek płynął z rosyjskiego portu Ust-Ługa i wykonywał nietypowe manewry w pobliżu uszkodzonych kabli.

W grudniu operator kabla elektroenergetycznego Estlink 2, łączącego Finlandię z Estonią, poinformował o jego przerwaniu. Do awarii doszło 25 grudnia 2024 roku. Tankowiec Eagle S, pływający pod banderą Wysp Cooka, został zatrzymany przez statek patrolowy straży granicznej i obecnie znajduje się na wodach Zatoki Fińskiej niedaleko półwyspu Porkkala (kilkadziesiąt kilometrów na zachód od Helsinek). W momencie przerwania przesyłu prądu magistralą energetyczną EstLink 2, do czego doszło w środę w południe, okręt przebywał w rejonie kabla. Władze fińskie przejęły statek przewożący rosyjską ropę naftową na Morzu Bałtyckim, podejrzewając, że spowodował on zerwanie podmorskiego kabla energetycznego łączącego Finlandię i Estonię, a także uszkodził lub zerwał cztery linie internetowe.

Poszkodowana strona fińska podjęła zdecydowane działania: wczesnym rankiem 26 grudnia śmigłowiec Sił Obronnych i śmigłowiec fińskiej straży granicznej skierowały się w stronę tankowca, który w tym czasie znajdował się na wodach granicznych. Nad cysterną wylądowała helikopter grupa uzbrojonych policjantów sił specjalnych i grupa strażników granicznych. W tym samym czasie fińska straż graniczna ustaliła, że tankowiec nie miał kotwicy dziobowej: podczas podnoszenia pojawił się tylko łańcuch kotwiczny.

Władze państw regionu Bałtyku nie wykluczają, że uszkodzenia infrastruktury mogą być wynikiem celowych działań. Szwedzkie służby prowadzą śledztwo w sprawie chińskiego statku towarowego Yi Peng 3, podejrzewanego o celowe przecięcie kabli telekomunikacyjnych na Bałtyku.

Według raportów NATO i OBWE, od początku wojny na Ukrainie Rosja przeprowadziła około 150 ataków na terytoria państw NATO, obejmujących cyberataki, sabotaż infrastruktury krytycznej oraz zakłócanie systemów GPS.

Państwa NATO, w obliczu rosnącego zagrożenia ze strony Rosji, intensyfikują działania mające na celu ochronę infrastruktury krytycznej. Sojusz pracuje nad nową strategią ochrony, obejmującą zwiększoną wymianę informacji, współpracę z sektorem prywatnym oraz wzmocnienie odporności infrastruktury na ataki hybrydowe. NATO poinformowało w piątek (27 grudnia), że zwiększy swoją obecność na Morzu Bałtyckim po podejrzeniu sabotażu w tym tygodniu podmorskiego energetycznego i czterech internetowych, podczas gdy Estonia, członek Sojuszu, rozpoczęła operację morską w celu ochrony równoległego połączenia elektrycznego. Szwedzka straż przybrzeżna poinformowała, że zwiększyła nadzór nad ruchem statków, rozmieszczając samoloty i statki oraz koordynując działania z innymi krajami.

Wiceadmirał Krzysztof Jaworski z Marynarki Wojennej RP podkreślił, że Rosja testuje granice tolerancji NATO poprzez działania hybrydowe na Bałtyku, zakłócając komunikację i nawigację, co stanowi poważne wyzwanie dla bezpieczeństwa regionu.

Dodatkowo można wspomnieć, że od początku 2024 roku odnotowano liczne przypadki zakłócania sygnału GPS w regionie Morza Bałtyckiego. Eksperci wskazują, że źródłem zakłóceń są systemy zlokalizowane w Kaliningradzie. Zakłócenia te stwarzają ryzyko dla lotnictwa i żeglugi, wpływając na bezpieczeństwo operacji w regionie.

Incydenty na Bałtyku wywołały reakcje międzynarodowe. Niemiecki minister obrony Boris Pistorius uznał uszkodzenie kabli za akt sabotażu, a Krajowe Biuro Śledcze Finlandii rozpoczęło dochodzenie w tej sprawie.

Szwedzkie służby pozostają w stanie najwyższej gotowości, monitorując sytuację na Bałtyku i prowadząc śledztwo w sprawie potencjalnych aktów sabotażu.