2020-12-20: Chiny: dzięki Chang’e 5 na Ziemię po raz dziesiąty dostarczono materiał księżycowy
16 grudnia 2020 dzięki chińskiej misji Chang’e 5 na Ziemię dostarczono kolejny, po 44 latach, materiał skalny z Księżyca.
23 listopada bieżącego roku na Księżyc została wysłana przez Chiny misja kosmiczna Chang’e 5 z miejsca startowego na wyspie Hajnan nad Morzem Południowochińskim. W jej skład wchodziły: orbiter, lądownik oraz kapsuła powrotna. Lądownik osiadł na powierzchni Księżyca na górzystym terenie Mons Rümker w północnej części Oceanu Burz tydzień później, 1 grudnia. Jest to stosunkowo młody geologicznie teren, bogaty w potas, pierwiastki ziem rzadkich oraz fosfor, na którym aktywność wulkaniczna występowała około 1,3 do 1,4 lat temu. Materiał z tego okresu nie był wcześniej badany. Sonda zebrała regolit oraz, wwiercając się w grunt na głębokość 2 metrów, materiał spod powierzchni. 3 grudnia lądownik opuścił powierzchnię Księżyca i następnie wszedł w jego orbitę. 5 grudnia nastąpiło jego dokowanie i połączenie z orbiterem.
Po kilkunastu dniach na wysokości 5 tysięcy kilometrów nad Ziemią kapsuła z zebranymi 2 kilogramami skał księżycowych oddzieliła się od orbitera i weszła w jej atmosferę po trajektorii "Skip Re-Entry". Nocą, o godzinie 1:59 czasu lokalnego (17:59 UTC) kapsuła powrotna wylądowała na terenie Mongolii Wewnętrznej. Materiał został przetransportowany do China Academy of Space Technology i będzie badany w specjalnie przygotowanym ośrodku w Pekinie oraz udostępniony międzynarodowej społeczności badaczy. Część pyłu księżycowego będzie przechowywana w Hunan University w Changsha. Ostatni raz materiał z Księżyca zebrany był w roku 1976 przez radziecką misję Łuna 24. Razem z tegoroczną misją kosmiczną udało się tego dokonać dziesięciokrotnie.
Chiny planują kolejną, podobną misję Chang’e 6 z lądowaniem na Księżycu niedaleko bieguna południowego. Ponadto w tym dziesięcioleciu chcą zbudować bezzałogową bazę badawczą, a następnie przeprowadzić załogowy lot na naturalnego satelitę Ziemi.
-
Sonda Chang’e 5 podczas montażu
-
Schemat budowy sondy
-
Materiał księżycowy przewożony do China Academy of Space Technology
Źródła
[edytuj | edytuj kod]- Rafał Grabiański – Misja Chang’e 5 przywiozła na Ziemię próbki z Księżyca – Urania - Postępy Astronomii, 17 grudnia 2020
- Szymon Ryszkowski – Chiński Chang’e 5 wrócił na Ziemię z próbkami księżycowymi – AstroNET, 16 grudnia 2020
- Lisa Grossman – China is about to collect the first moon rocks since the 1970s – Science News, 1 / 18 grudnia 2020
- Leah Crane – China’s Chang’e 5 mission has returned samples from the moon to Earth – New Scientist, 16 grudnia 2020