2019-01-27: Archeologia: eksperymentalnie wykazano, że neandertalczycy mogli używać broni miotanej w polowaniach
Zespół badaczy z Wielkiej Brytanii dzięki zaangażowaniu do eksperymentu profesjonalnych oszczepników wykazał, że używane przez neandertalczyków włócznie mogły służyć nie tylko do walki w bliskim kontakcie, ale również mogły być one używane jako broń miotana w polowaniach.
Do tej pory, na podstawie znalezionych artefaktów w postaci liczących kilkaset tysięcy lat włóczni neandertalskich, zakładano, że ze względu na długość i wagę tej broni, mogła być ona stosowana do walki w bliskim kontakcie. Kolekcja dobrze zachowanych włóczni z okolic Schöningen sprzed 300 tysięcy lat to obiekty liczące ok. 2 metrów i ważących blisko 1 kg. Wielkości te wydawały się zbyt duże dla skutecznego jej wykorzystania takiej broni na odległość, na co wskazywały wcześniejsze eksperymenty, w którym brali niewyszkoleni w miotaniu ludzie.
Zakładając, że ćwiczenie się w używaniu broni (jak i innych) przebiega od młodych lat, używający jej neandertalczycy musieli być w tej kwestii dobrze wyszkoleni. Dlatego tez w kolejnym eksperymencie wzięli udział profesjonalni oszczepnicy, różniący się miedzy sobą m.in. czasem działania w tej dyscyplinie sportu. Każdy z oszczepników miał za zadanie wykonać serię rzutów repliką neandertalskiej włóczni do słomianej beli ustawionej w różnej odległości poziomo lub pionowo. Mierzono zarówno liczbę trafień, jak i siłę uderzenia, która potencjalnie mogłaby zadać rany. Dwie repliki o wadze 760 i 800 gramów były wykonane ze świerków, a ich wykończenia dokonano kamiennymi narzędziami. W przypadku, gdy cel znajdował się 5 metrów od oszczepnika, liczba trafień wynosiła powyżej 50%, w przypadku ustawienia beli kolejne 5 i 10 metrów dalej, celność spadała o połowę. Gdy cel ustawiony był 20 metrów od biorącego udział w eksperymencie sportowca, celność spadała do 17%. Zauważano ponadto, że cele stojące pionowo były łatwiejsze do trafienia, a celność i siła uderzenia związane były też z doświadczeniem zawodnika.
Wyniki eksperymentu wskazują, że różnice między Homo neanderthalensis a Homo sapiens są mniejsze, jeżeli chodzi o wykorzystanie technologii, a poza tym przesuwają granicę ewolucji technologicznej.
Źródła
[edytuj | edytuj kod]- Lizzie Wade – Neanderthals could have been long-distance killers – sciencemag.org, 25 stycznia 2019
- Annemieke Milks, David Parker, Matt Pope – External ballistics of Pleistocene hand-thrown spears: experimental performance data and implications for human evolution – Scientific Reportsvolume 9, Article number: 820 (2019) DOI: 10.1038/s41598-018-37904-w, 25 stycznia 2019
- Neanderthal hunting spears could kill at a distance – sciencedaily.com, 25 stycznia 2019