2010-11-22: Wystartował NROL-32 - największy satelita na świecie

poniedziałek, 22 listopada 2010

W nocy z niedzieli na poniedziałek wystartowała najcięższa amerykańska rakieta nośna Delta IVH+ z satelitą NROL-32. Choć dokładne informacje o ładunku są utajnione, eksperci wskazują, że jest to kolejny satelita serii Mentor, służący do prowadzenia radiowego nasłuchu łączności. Przedstawiciel agencji NRO, właściciela satelity, określił go jako "największego satelitę na świecie".

Dwukrotnie przesuwany start miał miejsce 21 listopada o 22:58 GMT (23:58 CET) ze Stacji Sił Powietrznych Cape Canaveral. Rakieta nośna, napędzana trzema takimi samymi członami, tzw. Common Booster Core, z których dwa odgrywały rolę rakiet dodatkowych, bez problemu osiągnęła orbitę okołoziemską. Szybko jednak zniknęła z pola widzenia obserwatorów już po 30 sekundach, gdy przeszła przez warstwę chmur zalegających nad przylądkiem Canaveral.

Satelita NROL-32 (lub też USA-223), podobnie jak wszystkie inne satelity wynoszone na zlecenie Narodowego Biura Rozpoznania (National Reconnaissance Office), jest misją w pełni utajnioną. Z uwagi na to transmisja telewizyjna ze startu obejmowała czas tylko do odrzucenia osłony aerodynamicznej rakiety, co miało miejsce 6 minut 40 sekund po starcie. Najpewniej nie będzie można potwierdzić informacji o poprawnym lub niepoprawnym osiągnięciu orbity. Odtajnienie informacji nastąpi za pewne za kilkadziesiąt lat - pierwsze satelitarne misje wywiadowcze z lat 60. zostały odtajnione dopiero w latach 90. XX wieku.

Eksperci nie związani z armią i rządem USA jednoznacznie sugerują, że NROL-32 to piąty statek kosmiczny serii Mentor (Advanced Orion), służący do nasłuchu łączności za pomocą gigantycznej anteny. We wrześniu tego roku, w rozmowie dla Air Force Association, dyrektor NRO Bruce Carlson powiedział, że Delta IV wyniesie "największego satelitę na świecie".

W oficjalnych komunikatach biura rola satelity została opisana ogólnie: Cisi wartownicy. Obserwują i nasłuchują z zimnych otchłani przestrzeni kosmicznej. Przechwytują sygnały i dostarczają obrazów krytycznych dla amerykańskiej społeczności wywiadowczej, wojskowej i politycznej. Ujawniają zagrożenia dla ojczyzny, dostarczają informacji o polu bitwy, wspomagają zwalczanie narkotyków, analizują zniszczenia wywoływane klęskami żywiołowymi, i wiele więcej. To właśnie satelity Narodowego Biura Rozpoznania: oczy i uszy Ameryki w kosmosie.

Wiadomo, że satelita wejdzie na orbitę geostacjonarną, a osłona ładunku miała niespełna 20 metrów długości. Ted Molczan, uznany obserwator satelitów, w wywiadzie dla amerykańskiego serwisu Spaceflight Now, powiedział, że satelita po osiągnięciu orbity rozłoży antenę o lekkiej konstrukcji, której rozpiętość może wynosić nawet 100 metrów. Dzięki temu satelita będzie mógł podsłuchiwać naziemną łączność wojskową i cywilną. Jeśli jest to prawdą, siatkowa antena satelity będzie miała powierzchnię zbliżoną pełnowymiarowego boiska piłkarskiego, porównywalną z długością Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Z uwagi na to statki Mentor są jednymi z najjaśniejszych satelitów na orbicie geostacjonarnej dla obserwatora z Ziemi. Największą cywilną anteną wyniesioną w kosmos jest 22 metrowa antena satelity SkyTerra-1, wyniesionego w zeszłym tygodniu.

Poprzednie statki typu wynoszone były za pomocą rakiet Titan IV i Delta IV:

USA-110 (Mentor-1), 14 maja 1995, Titan IVA Centaur
USA-139 (Mentor-2), 9 maja 1998, Titan IVB Centaur
USA-171 (Mentor-3), 9 września 2003, Titan IVB Centaur
USA-202 (Mentor-4), 18 stycznia 2009, Delta IVH

Pierwotnie start miał odbyć się w czwartek, ale raz przełożono go z uwagi na konieczność wymiany wadliwego okablowania, a drugi raz, w piątek, z uwagi na anormalne odczyty temperatury w rakietach dodatkowych, jakie wystąpiły podczas tankowania zbiorników paliwa. Po sprawdzeniu okazało się, że wadliwe były czujniki temperatury.

Był to 351. start rakiety typu Delta, 14 lot rakiety Delta IV, i dopiero czwarty w wariancie H (ciężkim), w tym drugi dla NRO. W gratulacjach po starcie major Jeremy Geib, dowódca działań startowych Delty IV, powiedział, że przy tym starcie udało się o połowie skrócić czas przygotowań do startu.

Z uwagi na szybko starzejącą się flotę, NRO jest w trakcie największej kampanii wysyłania satelitów od 25 lat. Statki typu Mentor zastępują podobne konstrukcje z lat 70. XX wieku o nazwie Rhyolite. Do końca marca 2011 wyśle kolejne trzy statki:

11 stycznia z Vandenberg rakieta Delta IVH ma wynieść satelitę NROL-49
4 marca z przylądka Canaveral rakieta Delta IV wynieść ma satelitę NROL-27
31 marca, ponownie z Vandenberg, rakieta Atlas V ma wynieść satelitę NROL-34

Źródła

Hubert Bartkowiak – Delta IV wyniosła największego satelitę na świecie – Kosmonauta.net, 22 listopada 2010
William Harwood – Delta 4 rocket blasts off with classified NRO satellite – Spaceflight Now, CBS, 21 listopada 2010

Linki zewnętrzne