2010-09-24: Relacja z konferencji "Dziedzictwo Arego Sternfelda"

piątek, 24 września 2010

W czwartek 23 września odbyła się I Sieradzka Konferencja Kosmiczna, w całości poświęcona życiu i osiągnięciom naukowym Arego Sternfelda, polskiego pioniera astronautyki.

Konferencja zorganizowana przez łódzkie kuratorium oświaty i Muzeum Okręgowe w Sieradzu, przy współpracy z Komitetem Badań Kosmicznych i Satelitarnych, oraz Centrum Badań Kosmicznych PAN, odbyła się w Sieradzu, rodzinnej miejscowości Arego Sternfelda, w budynku władz miasta i powiatu.

Podtytułem konferencji brzmiał "Dziedzictwo Arego Sternfelda" i nawiązywał do 105 rocznicy urodzin i 30 rocznicy śmierci naukowca.

Przed konferencją miało miejsce zamknięte wyjazdowe zebranie plenarne Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych. Odbyło się ono w sieradzkim Muzeum Okręgowym.

W sali konferencyjnej przygotowano dla gości eksponaty związane ze Sternfeldem - wydania jego książek z różnych lat i krajów, oryginały listów do mieszkańców Sieradza, fotografie.

Szereg prelekcji rozpoczęło wystąpienie profesora Piotra Wolańskiego, przewodniczącego KBKiS, o wkładzie Polaków w rozwój astronautyki na przestrzeni dziejów. Wspomniano tu pracę Kazimierza Siemienowicza, pt. "Artis Magnae Artilleriae pars prima", które przez prawie 200 lat stanowiło europejski podręcznik artylerii. Zaznaczono także, że dzięki Polskim chemikom, Łukasiewiczowi, Wróblewskiemu i Olszewskiemu, możliwe jest wykorzystywanie dzisiaj tak popularnych składników paliw rakietowych jak nafta i ciekły tlen. Naturalnie wspomniano wkład Arego Sternfelda w teoretykę lotów kosmicznych, przede wszystkim obliczenia dotyczące manewrów transferowych i orbit sztucznych satelitów. Pojawiło się również nazwisko Stanisława Lema, jako zasłużonego na polu rzetelnej popularyzacji lotów kosmicznych, w kontekście ich problematyki, futurologii czy filozofii.

Istotną częścią konferencji była prezentacja prof. Iwaszkina, z moskiewskiego Instytutu Matematyki Stosowanej im. M. W. Kiełdysza. Jako biograf Arego Sternfelda, Wiaczesław Iwaszkin przedstawił wiele szczegółów życia i pracy polskiego pioniera kosmonautyki. Jako najważniejsze osiągnięcie naukowe wskazał propozycję trójimpulsowego manewru zbliżenia do ciała centralnego, alternatywnego i w niektórych przypadkach ekonomiczniejszego, do manewru orbitalnego Hohmanna. Prezentacja prof. Iwaszkina pojawi się również na nadchodzącym Międzynarodowym Kongresie Astronautycznym IAC 2010 w Pradze.

Profesor Andrzej Drożyner z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego przedstawił problematykę pojęcia orbity satelitarnej i nieintuicyjnych zjawisk związanych z lotem orbitalnym.

Po przerwie miała miejsce prezentacja profesora Mike'a Gruntmana z University of Southern California, który podobnie jak Sternfeld, mieszkał i pracował zarówno we Francji, jak i Rosji. Ponieważ prelegent nie mógł być obecny, prezentacja miała formę pokazu slajdów z nagranym wcześniej głosem profesora Gruntmana. Podobnie jak rosyjskie przemówienie Iwaszkina, goście mogli śledzić ją dzięki przetłumaczonym slajdom wyświetlanym na rzutniku i ekranach. Gruntman skupił się bardziej na prywatnym życiu Sternfelda. Opowiedział o represjach, jakich doświadczył naukowiec w trakcie i po stalinowskich czystkach w latach 30. XX wieku. Ciekawym faktem przytoczonym przez amerykańskiego profesora było wskazanie, jak wyniesienie Sputnika 1 spowodowało "głód" informacji o lotach orbitalnych, co przełożyło się na wysoką sprzedaż książek Sternfelda. Po 1957 roku wznawiano je kilkadziesiąt razy, wydając je w 36 językach w prawie 40 krajach. Na Zachodzie czasami uważano go za ojca radzieckich sukcesów astronautycznych, gdyż jego nazwisko było jednym z nielicznych znanych radzieckich nazwisk związanych z tą tematyką, a godność Korolowa, prawdziwego reżysera pierwszych sukcesów ZSRR, była ściśle tajna. Prezentację kończyły informacje dotyczące o współczesnej rehabilitacji i uznania pracy Sternfelda na świecie, szczególnie w Rosji, gdzie w wyniku oskarżeń na zawsze odsunięto go od pracy w radzieckim programie lotów kosmicznych.

Feliks Kowalski (dyrektor muzeum w Sieradzu) i Mirosław Wojalski opowiedzieli i o młodości Arego Sternfelda i czasach, gdy żył w Polsce, w Sieradzu i Łodzi. Zbigniew Kłos, z CBK PAN, rozważał nad możliwymi inspiracjami młodego Sternfelda, które mogłyby go pchnąć do rozważań o lotach międzyplanetarnych i manewrach w przestrzeni kosmicznej. Zakończone były one przybliżeniem misji amerykańskie sondy kosmicznej New Horizons (Nowe Horyzonty) do Plutona i Charona. Na pokładzie sondy umieszczono tabliczkę pamiątkową z nazwiskami 9 teoretyków lotów kosmicznych, aby uczcić pamięć ich i ich wkładu w podstawy mechaniki lotów kosmicznych. Wśród nich, z podzieloną przynależnością kraju pochodzenia i pracy, Polski i Rosji, znalazł się Ary Sternfeld. Pozostałe 8 nazwisk to:

Walter Hohman (Niemcy)
Guido von Pirquet (Austria)
Fridrich Zander (Łotwa/Rosja)
Kraft Ehricke (Niemcy/Rosja)
John Breakwell (Wielka Brytania/USA)
Giuseppe Colombo (Włochy)
Michaił Lidow (Rosja)
Theodore Edelbaum (USA)

Wystąpienie posła Bogusława Wontora, przewodniczącego grupy ds. kosmosu w polskim parlamencie, było ostatnim przemówieniem konferencji. Poseł zachęcał obecną na sali młodzież do studiowania nauk ścisłych i przyrodniczych, opisywał znaczenie przestrzeni kosmicznej we współczesnym nowoczesnym społeczeństwie i gospodarce, zaangażowanie Unii Europejskiej w rozwój astronautyki i produktów przez nią dostarczanych. Wypowiedział się również o przyspieszających pracach rząd i parlamentu na rzecz rozwoju astronautyki w Polsce i rzadkiej w Sejmie i Senacie zgody wszystkich partii sceny politycznej co do kierunku rozwoju tej dziedziny nauki przemysłu w Polsce.

Organizatorzy zapewniali, że widzą konferencję jako zdarzenie cykliczne i rozwijające się. Mimo, że nie mógł na nią przybyć Mirosław Hermaszewski, spotkanie cieszyło się wysoką frekwencją - zabrakło miejsc siedzących.

Prof. Andrzej Drożyner, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Zbiór fotografii Arego Sternfelda i jego korespondencji z mieszkańcami Sieradza
Prof. Piotr Wolański (Politechnika Warszawska), przewodniczący Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych
Prof. Wiaczesław Iwaszkin z moskiewskiego Instytutu Matematyki Stosowanej im. M. W. Kiełdysza, biograf Arego Sternfelda
Prof. Zbigniew Kłos z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk
Wydania prac Arego Sternfelda wystawione w gablocie sali konferencyjnej
Poseł Bogusław Wontor, przewodniczący parlamentarnej grupy do spraw kosmosu
Maszynopis książki "Wstęp do kosmonautyki" autorstwa Arego Sternfelda, I Sieradzka Konferencja Kosmiczna

Źródła

Materiał do tego artykułu przygotował reporter Wikinews: NH2501. Zawarte są w nim także materiały multimedialne przygotowane przez wikimedian.

Wiadomość z serwisu regionalnego województwa łódzkiego
Wikinews Ta wiadomość dotyczy bieżących wydarzeń w województwie łódzkim. Zobacz także aktualne wydarzenia z: Łodzi i Piotrkowa Trybunalskiego pozostałych miejscowości