2010-06-18: Wielka Brytania będzie miała udział w misji ExoMars

piątek, 18 czerwca 2010

Niedawno powołana do życia Agencja Kosmiczna Zjednoczonego Królestwa (UKSA) ogłosiła sfinansowanie programów rozwojowych instrumentów naukowych łazika ExoMars, mających szukać śladów życia.

Łazik ExoMars to wspólne przedsięwzięcie ESA i NASA, który ma trafić na Czerwoną Planetę w 2018 roku. Teraz misja staje się flagowym projektem naukowo-badawczym UK Space Agency.

Orbiter Trace Gas Orbiter (stanowiący pierwszą część programu ExoMars) zostanie wystrzelony z Ziemi w 2016 roku. Orbiter zajmie się badaniem atmosfery Marsa, głównie pod kątem obfitości gazów w niej występujących. Spróbuje wyjaśnić, m. in. stałą obecność metanu w atmosferze Marsa, który bez stałego cyklu uzupełniania powinien zostać rozłożony w ciągu kilkuset lat. Na Ziemi duża część metanu ma pochodzenie organiczne. Naukowcy uważają, że podobnie może być na Marsie.

Wizualizacja łazika ExoMars przedstawiana na targach ILA 2006

W czasie misji od orbitera oddzielony zostanie demonstrator technologii wejścia w atmosferę i lądowania na Marsie - EDL Demonstrator, który zademonstruje zdolność technologiczną państw zrzeszonych w ESA do wykonania trudnych manewrów lądowania na innej planecie.

W 2018 roku realizowana będzie druga część programu ExoMars, w czasie której dwa łaziki - europejski ExoMars oraz amerykański MAX-C, wylądują na powierzchni Czerwonej Planety i rozpoczną wspólne badania terenu. Europejskiego łazika od wielu jego poprzedników będzie wyróżniał przede wszystkim georadar, mogący obrazować budowę gruntu do 2 metrów w głąb.

Dzięki ogłoszonym funduszom Wielka Brytania będzie głównym opiekunem 2 z 9 instrumentów naukowych ExoMarsa: kamery panoramicznej i chipu [do wykrywania] oznak życia (Life Marker Chip). Uzyska również duży wpływ na kolejne dwa instrumenty: Ramana spektrometr laserowy i dyrfraktometr rentgenowski.

Life Marker Chip będzie innowacyjnym instrumentem korzystających z osiągnięć diagnostyki medycznej do wykrywania śladów materii organicznej mogącej wskazywać na istnienie życia na Marsie, obecnie lub w przeszłości. Udział w przygotowywaniu przyrządu będą miały: University of Leicester (kierownik naukowy, prof. Mark Sims), Cranfield University i Imperial College London.

Kamera panoramiczna będzie głównym czujnikiem optycznym robota. Będzie służyła do wyznaczania trasy i pierwszych oględzin napotkanych tworów geologicznych. Jej budową zajmie się University College London (prof. Andrew Coates z Mullard Space Science Laboratory) i University of Aberystwyth.

Ramanowski spektrometr laserowy będzie wykorzystywał czułą technikę spektroskopową (spektrometria Ramanowska) do badania wewnętrznej struktury materiału geologicznego i organicznego napotkanego przez robota. Brytyjski udział w przyrządzie będzie nadzorowany przez dra Iana Hutchinsona z Leicester University, a prof. Howell Edwards z Bradford University będzie koordynatorem naukowym. W tworzeniu tego hiszpańskiego instrumentu weźmie też udział Rutherford Appleton Laboratory, z Harwell, Oxfordshire.

Dyfraktometr rentgenowski, opracowywany przez Włochy, będzie badał minerały, o których już wiadomo, że występują na Marsie: gliny, węglany, siarczki. Przyrząd przebada je pod kątem możliwości ich wcześniejszego zetknięcia się z płynną wodą i ewentualnym przeszłym życiem na Czerwonej Planecie. Udział ze strony brytyjskiej będzie miało Leicester University. Dr Ian Hutchinson będzie zastępcą kierownika naukowego przyrządu.

UK Space Agency przeznaczy 10,5 miliona funtów brytyjskich na rozwój wymienionych przyrządów, z następującym podziałem:

Chip LMC, 4,8 mln. GBP
Kamera panoramiczna, 2,7 mln. GBP
Ramanowski spektrometr laserowy, 1,9 mln. GBP
Dyfraktometr rentgenowski, 1,1 mln. GBP

Źródła

Wielka Brytania udziela się przy misji ExoMars – Kosmos na co dzień, 17 czerwca 2010