2010-06-16: Rakieta Dniepr wyniosła satelity z trzech krajów

środa, 16 czerwca 2010

Wtorkowym popołudniem wystartowała rakieta Dniepr z satelitami ze Szwecji, Francji i Ukrainy: PRISMA (składający się ze statków Mango i Tango), Picard i BPA-1.

Start miał miejsce z kosmodromu Jasnyj o godzinie 14:42:21 czasu uniwersalnego. Trzystopniowa rakieta Dniepr umieściła satelity na orbicie (średnia wysokość ok. 735 km) po 16 minutach lotu. Stacja śledzenia w Omanie potwierdziła rozdzielenie się satelitów Picard i PRISMA, a o 16:14 GMT kontrolerzy nawiązali łączność z satelitą PRISMA, poprzez stację śledzenia w Szwecji.

Był to 15 start rakiety Dniepr, opartej o wycofane z użycia ukraińskie rakiety balistyczne SS-18.

Satelita Picard to francuski satelita heliofizyczny, zbudowany przez agencję kosmiczną CNES. Mający masę niespełna 143 kg statek będzie badał Słońce trzema instrumentami naukowymi przez co najmniej 2 lata. Udział w misji, kosztującej 70 milionów euro, ma również Belgia i Szwajcaria. Nazwa satelity pochodzi od nazwiska francuskiego astronoma, Jeana Picarda, który jako pierwszy, w XVII wieku, oszacował średnicę Słońca.

Głównym przyrządem Picarda jest 11 centymetrowy teleskop obrazujący SODISM, który ma dokładnie określić kształt, rozmiary i rotację Słońca. Przyrządy SOVAP i PREMOS będę mierzyły całkowitą energię wypromieniowywaną przez Słońce w ultrafiolecie, świetle widzialnym i podczerwonym. Pomiary satelity mają uzupełniać obserwacje amerykańskiego satelity Solar Dynamics Observatory, wystrzelonego w lutym 2010, dzięki innym zastosowanym metodom.

Szwedzki satelita PRISMA ma zademonstrować nowe technologie automatycznego lotu satelitów w formacji i spotkania na orbicie. Tak naprawdę składa się z dwóch mniejszych, rozdzielanych statków: Mango (statek główny) i Tango (statek-cel). Szwedzi podkreślają, że nikt wcześniej nie podjął takich prób autonomicznego lotu satelitarnego, a zadaniem statków będzie symulacja automatycznej konserwacji statków na orbicie, automatycznego dokowania i wspólnego wykonywania badań naukowych przez oba statki (po połączeniu tworzące jeden instrument naukowy).

Satelity rozdzielą się pierwszy raz 3 sierpnia. Wśród testowanych technologii znajdują się: szwedzka technologia automatycznego spotkania na orbicie, niemiecki GPS (DLR - niemiecka agencja kosmiczna), instrument radiowy z Francji (CNES), oraz przyrząd nawigacji wizualnej z Danii (Politechnika Duńska).

Mango (150 kg, wielkości piekarnika) i Tango (40 kg, wielkości mikrofalówki) będą przez 10 miesięcy łączyć się i rozdzielać, testując poszczególne techniki i procedury będące przedmiotem badań. Wśród nich jest lot obu statków w odległości 1 metra od siebie (z użyciem wspomnianego duńskiego przyrządu), czy testowanie silniczków na dinitroamid amonu (ADN). Substancja ta jest bardziej przyjazna środowisku i wydajniejsza niż powszechnie stosowana w satelitach hydrazyna.

Misja PRISMA kosztowała Szwecję 50 mln. USD, nie licząc środków od partnerów z Europy.

Ostatnim ładunkiem Dniepra był ukraiński satelita Błok Perpiektiwnoj Awioniki-1 (BPA-1), nieoddzielany od ostatniego członu rakiety. Jest to satelita technologiczny mający testować awioniki firmy Hartron-Arkos, do użytku przez samoloty i statki kosmiczne.

Źródła

Dniepr wyniósł satelity PRISMA i Picard – Kosmos na co dzień, 16 czerwca 2010