2010-05-21: Wystartowały trzy japońskie sondy kosmiczne

piątek, 21 maja 2010

20 maja o 21:58:22 GMT rakieta H-IIA wystartowała z japońskiego Centrum Kosmicznego Tanegashima wraz z sondami Venus Climate Orbiter "Akatsuki", IKAROS, UNITEC-1, i trzema pikosatelitami: Negai*, WASEDA-SAT2 i K-Sat.

Kilka minut po starcie od rakiety odłączyły się rakiety dodatkowe i osłona aerodynamiczna ładunków, z których głównym był orbiter Wenus do obserwacji klimatu "siostry Ziemi", o nazwie "Akatsuki".

Rakieta H-IIA, pierwszy raz wynosząca ładunki poza orbitę Księżyca, jeszcze dwa razy odpalała swoje silniki, aby umieścić wszystkie ładunku na właściwych im orbitach.

Mająca masę niespełna 500 kg sonda VCO odłączyła się od rakiety w 27 minucie 27 sekundzie lotu. Kilka minut później odłączył się żagiel słoneczny IKAROS, a następnie pikosatelity.

Pierwsze sygnały z "Akatsuki", potwierdzający jej prawidłowy lot i dobry stan techniczny, zostały odebrane 21 maja około 01:00 GMT, tj. około godziny po starcie, przez stację śledzenia w kalifornijskim Goldstone, należącą do NASA. W piątek łączność z sondą zostanie nawiązana jeszcze dwa razy. Przez stację śledzenia w Australii i Japonii. Sonda wykona poprawkę trajektorii, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Następny planowy manewr sondy przewidywany jest dopiero po pół roku, tj. 7 grudnia, kiedy to sonda ma wejść na eliptyczną orbitę Wenus. Japońska agencja kosmiczna JAXA podkreśla, że będzie to pierwszy międzyplanetarny satelita pogodowy. Każda z kamer sondy nazywanej również PLANET-C, będzie obserwowała wenusjańskie chmury na innej wysokości. Dwie kamery podczerwone zajmą się badaniem kształtu i położenia chmur, rozkładu pary wodnej i tlenku węgla, oraz poszukiwaniem aktywnych wulkanów na powierzchni planety. Obserwacje w świetle widzialnym nie są możliwe z uwagi na grubą warstwę chmur szczelnie okalających Wenus. Inna kamera podczerwieni, pracująca na fali dłuższej od poprzednich, oraz kamera ultrafioletu, będą przyglądały się górnym warstwom chmur krążących wokół niej 60 razy szybciej niż ona sama obraca się wokół własnej osi (wenusjańska doba trwa 243 dni ziemskich). Kolejna kamera VCO będzie wykonywała szerokokątne zdjęcia atmosfery w tempie 30 000 klatek na sekundę, w celu próby uchwycenia piorunów w atmoserze.

Obserwacje "Akatsuki" pozwolą zrozumieć nie tylko klimat Wenus, ale również Ziemi, jako że atmosfera Wenus stanowi modelowy przykład silnie rozwiniętego efektu cieplarnianego.

Drugi ważny ładunek rakiety to sonda IKAROS, stanowiąca międzyplanetarny test żagla słonecznego jako środka napędu w głębokiej przestrzeni kosmicznej. W czerwcu IKAROS ma rozwinąć swój żagiel o przekątnej 20 metrów. Żagiel taki umożliwia powolne rozpędzanie statku bez wykorzystania jakiegokolwiek paliwa - żagiel jest pchany siłą napierających fotonów światła słonecznego.

UNITEC-1 jest zaś eksperymentalną sondą technologiczna, skonstruowaną przez konsorcjum pozarządowe UNISEC (University Space Engineering Consortium). Ma ona kształt sześcianu o krawędzi 35 cm. Ma masę niespełna 16 kg i wyposażona jest w kamerę i detektor promieniowania kosmicznego. Jej zadaniem będzie lot po orbicie heliocentrycznej, przebiegającej w pobliżu Wenus, i sprawdzenie sprawności i wytrzymałości 6 komputerów pokładowych dostarczonych przez uniwersytety biorące udział w projekcie. Komputery będą miał analizować obraz nieba dostarczany przez pokładową kamerę.

Źródła

Stephen Clark – Dawn launch sends Japanese orbiter on the way to Venus – Space Flight Now, 21 maja 2010
Dawn launch sends Japanese orbiter on the way to Venus – Trzy sondy i trzy pikosatelity, 21 maja 2010