2022-03-06: Wykazano, że kamień użyty do wyrzeźbienia Wenus z Willendorfu pochodzi z miejsca odległego o setki kilometrów od miejsca jej znalezienia

niedziela, 6 marca 2022

Według artykułu opublikowanego w poniedziałek, 28 lutego 2022 roku, w czasopiśmie Scientific Reports, naukowcy z Uniwersytet Wiedeńskiego i Muzeum Historii Naturalnej w Austrii odkryli, że kamień użyty do wyrzeźbienia Wenus z Willendorfu pochodzi z północnych Włoch, znajdujących się setki kilometrów od miejsca jej odkrycia po drugiej stronie Alp.

Figurka licząca 30 tysięcy lat jest jednym z najstarszych przykładów sztuki ludzkiej. Ma około 11 cm wysokości i jak wiele prehistorycznych statuetek przedstawia kobiecą sylwetkę z dużym brzuchem i piersiami. Jednak gdy większość z tego typu przedstawień jest wyrzeźbiona z kości, ta Wenus wykonana została z kamienia zwanego wapieniem oolitowym. Naukowcy uważają, że rzeźba została stworzona przez ludzi kultury graweckiej, prawdopodobnie za pomocą narzędzi krzemiennych.

Naukowcy porównali próbki skał pobranych z wielu stanowisk rozciągających się od Francji do Ukrainy z obrazami mikroskopowymi Wenus. Ponieważ oolit jest skałą osadową utworzoną przez stopniowo nagromadzone warstwy mułu i innych materiałów, możliwe jest odróżnienie pojedynczych ziarenek i kawałków, z których składa się kamień. Jeden z maleńkich fragmentów muszli znalezionych w posągu pochodził od stworzenia, które żyło w jurze, chociaż sam kamień został zebrany i użyty do rzeźbienia znacznie później. W przeciwieństwie do poprzednich badań Wenus, w których oglądano tylko zewnętrzną stronę dzieła, naukowcy wykorzystali tomografię komputerową, aby zajrzeć do wnętrza figurki bez jej uszkodzenia. Skanowanie wykazało, że materiał, z którego stworzono Wenus w niewielkim stopniu przypomina wapienie oolitowe w pobliżu Willendorfu, ale jest prawie identyczny z tymi z Lago di Garda we Włoszech, po drugiej stronie Alp i Dunaju, w odległości ponad 563 km. Mniej prawdopodobne miejsce pochodzenia znajduje się na Ukrainie, ponad 1600 km na wschód od miejsca, w którym oryginalnie znaleziono posąg. Główny autor badań, Gerhard Weber, spekulował, że kamień mógł się przemieścić podczas ludzkich migracji, które najczęściej odbywały się wzdłuż rzek z powodu zmian klimatu lub wahań dostępności zwierzyny. Naukowcy twierdzą, że te odkrycia mają wpływ na to, jak widzimy wędrówki prehistorycznych ludziy w Alpach i mogą wskazywać na znaczną mobilność ludzi kultury graweckiej

Badanie zostało sfinansowane przez kraj związkowy Dolna Austria.

Źródła

Alex Greenberger – Venus of Willendorf’s Origins Are Traced Back to Italy, Solving Longstanding Archaeological Mystery – ArtNews, 1 marca 2022 [zarchiwizowane pod tym adresem]
Mindy Weisberger – Voluptuous 'Venus' of the Ice Age originated in Italy – Live Science, 1 marca 2022 [zarchiwizowane pod tym adresem]
University of Vienna – Mystery solved about the origin of the 30,000-year-old Venus of Willendorf – Eurekalert, 28 lutego, 2022 [zarchiwizowane pod tym adresem]
Gerhard W. Weber, Alexander Lukeneder, Mathias Harzhauser, Philipp Mitteroecker, Lisa Wurm, Lisa-Maria Hollaus, Sarah Kainz, Fabian Haack, Walpurga Antl-Weiser & Anton Kern – The microstructure and the origin of the Venus from Willendorf – Scientific Reports, 28 lutego, 2022 [zarchiwizowane pod tym adresem]