Poseł Marta Stożek złożyła interpelację poselską w sprawie modernizacji przepisów dotyczących kwalifikacji osób neuroróżnorodnych do służb bezpieczeństwa

piątek, 24 stycznia 2025

21 stycznia 2025 roku poseł na Sejm RP X kadencji Marta Stożek (Razem) złożyła interpelację poselską adresowaną do prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska w sprawie modernizacji przepisów dotyczących kwalifikacji osób neuroróżnorodnych do służb bezpieczeństwa. Interpelacja, o której mowa, nosi numer 7557.

Treść

piątek, 24 stycznia 2025

Szanowny Panie Premierze,

zwracam się z interpelacją dotyczącą konieczności modernizacji przepisów kwalifikacyjnych wobec kandydatów do służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz w Agencji Wywiadu, aby uwzględniały one osoby neuroróżnorodne. Aktualne regulacje, kwalifikujące osoby neuroróżnorodne najczęściej do kategorii D, wykluczają je automatycznie z możliwości pełnienia służby w kluczowych formacjach odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa, takich jak Agencja Wywiadu czy Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Podejście to jest anachroniczne i nie uwzględnia współczesnych standardów wiedzy medycznej i społecznej, która wskazuje na potrzebę maksymalnego wykorzystania potencjału wszystkich obywateli. W kontekście dynamicznie zmieniających się wyzwań w obszarze bezpieczeństwa narodowego oraz rosnącego zapotrzebowania na specjalistów o wysokich kompetencjach, zwłaszcza w zakresie nowoczesnych technologii i analizy danych, nieodzowne staje się ponowne rozważenie zasad kwalifikacji osób neuroróżnorodnych.

Potencjał osób neuroróżnorodnych

Współczesna wiedza medyczna oraz badania prowadzone przez renomowane instytucje akademickie, takie jak University of Cambridge i Massachusetts Institute of Technology, wykazują, że osoby neuroróżnorodne dysponują unikalnymi zdolnościami, które mogą znacząco przyczynić się do efektywności pracy służb państwowych. W szczególności ich ponadprzeciętne zdolności analityczne, umiejętność koncentracji na szczegółach, zdolność dostrzegania wzorców i anomalii w dużych zbiorach danych, wytrwałość w rozwiązywaniu złożonych problemów oraz niestandardowe podejście do wyzwań stanowią atuty, które są nieocenione w działalności wywiadowczej, kryptografii, cyberbezpieczeństwie oraz innych dziedzinach wymagających precyzyjnego i długotrwałego myślenia. Z tego względu osoby neuroróżnorodne mogą być kluczowym zasobem dla bezpieczeństwa narodowego, zwłaszcza w dobie coraz bardziej złożonych wyzwań związanych z cyberzagrożeniami, analizą danych i nowymi technologiami informacyjnymi.

Przykłady z innych państw i badania

Przykłady z innych państw jednoznacznie pokazują, że potencjał osób neuroróżnorodnych może być efektywnie wykorzystywany w sektorze bezpieczeństwa. Brytyjska agencja GCHQ wdrożyła dedykowane programy rekrutacyjne dla osób ze spektrum autyzmu, zapewniając im odpowiednie wsparcie, które umożliwia pełne wykorzystanie ich zdolności. Izraelska Jednostka 9900 uruchomiła program "Ro'im Rachok", skierowany do analityków ze spektrum autyzmu, co stanowi przykład skutecznego wykorzystania talentów osób neuroróżnorodnych w obszarze bezpieczeństwa narodowego. W kontekście polskich wyzwań demograficznych i konieczności zwiększenia zasobów kadrowych w strategicznych obszarach nie możemy pozwolić sobie na pomijanie potencjału tej grupy obywateli. Dlatego konieczne jest wprowadzenie zmian legislacyjnych, które umożliwią pełne wykorzystanie ich umiejętności.

Dodatkowo istnieje rozległy raport MITRE Corporation na temat osób neuroróżnorodnych i ich nieocenionego potencjału w służbach bezpieczeństwa, który może stanowić cenne źródło informacji przy pracach nad zmianami legislacyjnymi.

Postulaty zmian legislacyjnych

Osoby neuroróżnorodne wyróżniają się wyjątkowymi zdolnościami, które mogą mieć kluczowe znaczenie w wielu operacjach analitycznych realizowanych przez służby wywiadowcze. Ich zdolność do intensywnej koncentracji na szczegółach, często nieosiągalna dla osób neurotypowych, oraz umiejętność dostrzegania niuansów, które mogą umknąć przeciętnym obserwatorom, stanowią szczególnie cenne kompetencje w zadaniach wymagających precyzyjnej analizy. Dzięki tym predyspozycjom osoby neuroróżnorodne mogą z powodzeniem identyfikować wzorce i anomalie w danych, co jest nieocenione w analizie wywiadowczej oraz w działaniach związanych z identyfikacją zagrożeń cybernetycznych. W kontekście dynamicznego rozwoju technologii oraz rosnącej potrzeby pozyskiwania wysoko wykwalifikowanych specjalistów osoby neuroróżnorodne mogą w istotny sposób wzmocnić zdolności operacyjne służb bezpieczeństwa.

W związku z powyższym postuluję, aby prezes Rady Ministrów rozważył modernizację przepisów dotyczących kwalifikacji wojskowej osób neuroróżnorodnych. W szczególności proponuję zmianę kryteriów zdrowotnych, które obecnie wykluczają te osoby z udziału w służbie. Należy dostosować zasady oceny zdolności do służby, uwzględniając unikalne umiejętności i predyspozycje osób neuroróżnorodnych, szczególnie w kontekście ich potencjalnego wkładu w analizy danych, kryptografię oraz cyberbezpieczeństwo. Umożliwienie im udziału w służbie państwowej, zwłaszcza w obszarach wymagających specyficznych umiejętności analitycznych, przyniosłoby korzyści zarówno samym osobom neuroróżnorodnym, jak i całemu systemowi bezpieczeństwa narodowego, który zyskałby dostęp do ich unikalnych zdolności i perspektyw.

Zbyt często osoby neuroróżnorodne napotykają na bariery wynikające z braku zrozumienia ich potrzeb i możliwości, co prowadzi do niewykorzystania ich talentów. Modernizacja przepisów dotyczących kwalifikacji wojskowej mogłaby stanowić wyraźny sygnał dla innych instytucji państwowych, że Polska jest gotowa na zmiany, które uczynią służbę publiczną bardziej otwartą i efektywną. Ponadto wprowadzenie tych zmian mogłoby przyczynić się do zwiększenia akceptacji i integracji osób neuroróżnorodnych w społeczeństwie oraz podniesienia świadomości społecznej na temat ich potencjału.

Zwracam się z pytaniem: Czy prezes Rady Ministrów rozważa modernizację przepisów dotyczących kwalifikacji wojskowej osób neuroróżnorodnych w celu umożliwienia im służby państwowej, szczególnie w obszarach wymagających specyficznych umiejętności analitycznych?

Chciałabym również zapytać:

1. Czy prezes Rady Ministrów prowadzi obecnie jakiekolwiek analizy lub konsultacje dotyczące zmiany kwalifikacji wojskowej osób neuroróżnorodnych? Jeśli tak, na jakim są etapie? Jeśli nie, czy planowane jest podjęcie takich działań?

2. Czy istnieją plany dotyczące wprowadzenia programów rekrutacyjnych lub adaptacyjnych, które mogłyby wspierać osoby neuroróżnorodne w służbie państwowej?

3. Jakie kroki prezes Rady Ministrów może podjąć, aby wykorzystać potencjał osób neuroróżnorodnych w sektorze bezpieczeństwa?

4. Ile osób zostało odrzuconych z powodu otrzymania kategorii D w kwalifikacji wojskowej ze względu na zdiagnozowane zaburzenia neurorozwojowe w ostatnich 5 latach?

5. Ile osób spełniających wymagania kompetencyjne nie mogło podjąć służby wyłącznie z powodu diagnozy zaburzeń neurorozwojowych?

Będę wdzięczna za szczegółową odpowiedź na powyższe pytania oraz za podjęcie działań mających na celu modernizację obowiązujących przepisów. Wierzę, że umożliwienie osobom neuroróżnorodnym aktywnego uczestnictwa w działaniach na rzecz bezpieczeństwa narodowego nie tylko przyczyni się do zwiększenia efektywności służb, ale również pomoże w budowaniu bardziej otwartego i zróżnicowanego społeczeństwa. Polska ma potencjał, aby stać się przykładem państwa, które dostosowuje się do współczesnych wyzwań i w pełni wykorzystuje zasoby swoich obywateli, niezależnie od ich neurologicznej różnorodności.

Z poważaniem

Marta Stożek

Posłanka na Sejm RP

Źródła

Marta Stożek – Interpelacja nr 7577 – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji, 21 stycznia 2025