2007-06-04: 18. rocznica pierwszych w powojennej Polsce częściowo wolnych wyborów do Sejmu i Senatu

Z Wikinews, wolnego źródła informacji.
Flaga Komitetu Obywatelskiego "Solidarność"
Wojciech Jaruzelski (Prezydent od 31.12.1989 do 21.12.1990)
poniedziałek, 4 czerwca 2007

4 czerwca 1989 roku miały miejsce pierwsze w powojennej Polsce częściowo wolne wybory do Sejmu oraz całkowicie wolne do Senatu. Przyczyniły się one m.in. do upadku komunizmu.

W 1989 roku między 6 lutego a 5 kwietnia odbyły się obrady Okrągłego Stołu. Postanowieniami rozmów było m.in. utworzenie Senatu z liczbą 100 senatorów, parytetowe wybory do Sejmu, utworzenie urzędu Prezydenta PRL, zmiana Prawa o stowarzyszeniach i wolny dostęp do mediów. Ustalono również termin wyborów do Sejmu i Senatu na 4 czerwca 1989 roku.

W wyborach do Sejmu 35% miejsc miało być wybranych w wolnych wyborach a 65% zagwarantowano PZPR oraz ZSL i SD.

Wybierano 460 posłów:

  • 425 spośród 1628 kandydatów w 108 okręgach wyborczych
  • 35 z Krajowej Listy Wyborczej, zgłoszonej przez PZPR

W I turze wyborów opozycja czyli Komitet Obywatelski "Solidarność", zdobyła 160 mandatów.

Komuniści zdobyli wówczas 5 miejsc w Sejmie:

W wyborach do Senatu wybrano 100 senatorów spośród 555 kandydatów. "Solidarność", zdobyła 92 miejsca w senacie.

W I turze obsadzono tylko 165 mandatów, w związku z tym odbyła się II tura wyborów (18 czerwca).

W rezultacie "Solidarność" otrzymała 161 mandatów poselskich i 99 mandatów senatorskich.

W ramach zagwarantowanych 65% w Sejmie ugrupowanie komunistyczne dostały:

  • 173 mandaty PZPR (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza)
  • 76 mandatów ZSL (Zjednoczone Stronnictwo Ludowe)
  • 27 mandatów SD (Stronnictwo Demokratyczne)

stronnictwa katolickie:

  • 10 mandatów PAX
  • 8 mandatów UChS (Unia Chrześcijańsko-Społeczna)
  • 5 mandatów PZKS (Polski Związek Katolicko-Społeczny)

Marszałkiem Sejmu został Mikołaj Kozakiewicz (ZSL). Marszałkiem Senatu wybrano Andrzeja Stelmachowskiego (OKP).

Prezydentem został 19 lipca 1989 roku, generał Wojciech Jaruzelski a premierem Tadeusz Mazowiecki - pierwszy niekomunistyczny premier (24 sierpnia 1989 roku). 12 września 1989 roku Sejm zaakceptował rząd Mazowieckiego.

28 października 1989 roku Joanna Szczepkowska "Dzienniku Telewizyjnym" wypowiedziała słynne zdanie: "Proszę Państwa: 4 czerwca 1989 roku skończył się w Polsce komunizm".

Źródła[edytuj | edytuj kod]