2010-12-26: Wybrzeże Kości Słoniowej: trwa kryzys polityczny - setki zabitych i uchodźców
W Wybrzeżu Kości Słoniowej trwa poważny kryzys polityczny, który spowodował śmierć 200 osób, a 14 tys. musiało uciekać z kraju.
W obecnym, dobiegającym do końca roku, w WKS odbyły się wybory prezydenckie, które były odkładane przez pięć lat. Początkowo planowane na październik 2005, w rezultacie wielokrotnych przesunięć z powodów braku bezpieczeństwa i problemów organizacyjnych, przeprowadzone zostały dopiero po 5 latach. We wrześniu 2002 w kraju wybuchła wojna domowa pomiędzy północą, zamieszkaną w dużej mierze przez muzułmanów i emigrantów z państw ościennych a bardziej jednorodnym religijnie (chrześcijaństwo) i etnicznie (Iworyjczycy) południem. Porozumienie pokojowe zostało podpisane dopiero dzięki mediacji międzynarodowej dopiero w marcu 2007 w Wagadugu. Na mocy pokoju prezydentem pozostał Laurent Gbagbo, a premierem lider rebeliantów Guillaume Soro.
Nim wybory się odbyły w kraju doszło do kolejnego sporu politycznego. W styczniu 2010 wystąpił problem co do list wyborców. Do udziału w wyborach zarejestrowanych zostało 5,3 mln obywateli, podczas gdy status około miliona z nich nie został nadal zdefiniowany. Prezydent Gbagbo zarzucił przewodniczącemu komisji wyborczej fałszowanie spisu wyborców. Opozycja oskarżyła prezydenta o próbę wstrzymywania procesu wyborczego i dalszego wydłużania swojej władzy. W efekcie 12 lutego 2010 prezydent rozwiązał komisję wyborczą oraz rząd, deklarując powołanie nowych instytucji kontynuujących proces wyborczy.
Po tych wydarzeniach w kraju doszło do zamieszek. W wyniku demonstracji i starć z policją zginęło co najmniej 7 osób. 23 lutego 2010 premier Soro ogłosił skład nowego gabinetu, w którym zasiedli przedstawiciele wszystkich największych partii politycznych, także opozycyjnych. 26 lutego 2010, doszło do zażegnania sporu, po tym jak doszło do porozumienia prezydenta, premiera i opozycji, po czym powołany został nowy skład komisji wyborczej. W takim wypadku najdłużej odkładane wybory mogły się odbyć
W pierwszej turze głosowania 31 października 2010 do walki o fotel prezydencki stanęło 14 kandydatów. Zwyciężył urzędujący prezydent Laurent Gbagbo, który zdobył 38% głosów, pokonując byłego premiera Alassane'a Ouattarę (32% głosów) i byłego prezydenta Henri Konana Bédié (25% głosów). Międzynarodowi obserwatorzy pochwalili przebieg wyborów i uznali je za wiarygodne. II turę zaplanowano na 28 listopada.
W drugiej turze głosowania 28 listopada 2010 Alassane Ouattara pokonał prezydenta Gbagbo, zdobywając 54% głosów według wyników ogłoszonych przez komisję wyborczą. Wyniki te zostały jednakże unieważnione przez Radę Konstytucyjną, która za zwycięzcę wyborów uznała Laurenta Gbagbo (51% głosów). W rezultacie obaj kontrkandydaci ogłosili swoje zwycięstwo i 4 grudnia 2010 niezależnie od siebie zostali zaprzysiężeni na stanowisko prezydenta, co doprowadziło do kryzysu politycznego w kraju. Gbagbo, wbrew apelom ONZ i Unii Afrykańskiej, nie chce zrezygnować z władzy.
Od tego czasu WKS de facto ma dwóch prezydentów i dwóch premierów, gdyż Alassane Ouattara na premiera mianował Gilberta Marie N'gbo Aké. Kraj znalazł się w sytuacji faktycznej dwuwładzy.
W WKS dochodzi do regularnych starć między obozami dwóch prezydentów. Zwolennicy Gbagbo dopuszczają się licznych okrutnych aktów przemocy, w tym zabójstw, gwałtów i podpaleń. W niepokojach śmierć poniosło już co najmniej 200 osób. 14 tys. uciekło do Liberii. Wg ONZ 471 osób zostało aresztowanych między 16, a 21 grudnia. W Wybrzeżu stacjonuje 800 żołnierzy ONZ, którzy chronią Alassane Ouattarę, który przebywa odizolowany w jednym w hoteli w Abidżanie.
W czwartek (23 XII) bank centralny Afryki Zachodniej wstrzymał pomoc finansową dla WKS, natomiast akty przemocy zostały potępione przez Radę ds. Praw Człowieka ONZ, która wezwała obie strony do zawarcia porozumienia w celu uniknięcia wojny domowej i poleciła przeprowadzenie oficjalnego śledztwa w sprawie sytuacji w tym kraju.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Wikipedia: Wybory prezydenckie w Wybrzeżu Kości Słoniowej w 2010 roku
- Wikipedia: Kryzys polityczny w Wybrzeżu Kości Słoniowej (2010-2011)
Źródła
[edytuj | edytuj kod]- Thousands flee Cote d'Ivoire crisis – Al Jazeera, 26 lutego 2010