2010-08-06: 65. rocznica ataku jądrowego na Hiroszimę

piątek, 6 sierpnia 2010

Dnia 6 sierpnia mija 65. rocznica zrzucenia bomby atomowej na Hiroshimę. O godz. 08:15 (01:15 czasu polskiego) z samolotu Enola Gay zrzucono po raz pierwszy w historii bombę atomową na ludność cywilną.

O 02:45 w nocy w poniedziałek 6 sierpnia 1945 bombowiec B-29 o nazwie "Enola Gay" pilotowany przez przez pułkownika Paula Tibbetsa wystartował z amerykańskiej bazy z lotniska na wyspie Tinian w archipelagu Marianów na Pacyfiku. O 08:15 samolot zrzucił bombę atomową o nazwie "Little Boy" ("Chłopczyk") na duże (255 tys ludności, ósme co do wielkości miasto Japonii) przemysłowe miasto Hiroszima znajdujące się na południowo-zachodniej części wyspy Honsiu. W pierwszych minutach po wybuchu zginęło co najmniej kilkadziesiąt tys. ludzi. Ten oraz kolejny atak atomowy na Nagasaki doprowadziły do kapitulacji Japonii i końca II wojny na Pacyfiku.

Trudno dokładnie ustalić, ile ofiar śmiertelnych pociągnął za sobą atak bombowy. Sam wybuch i skutki promieniowania spowodowały zgon ponad 140 tysięcy mieszkańców Hiroshimy.

Decyzję, uruchamiającą plan budowy broni atomowej ("Projekt Manhattan") podjął prezydent USA Franklin D. Roosevelt 9 października 1941 roku.

Nowy rodzaj bomby był przygotowywany w Los Alamos w Nowym Meksyku w lipcu 1945 roku. Jej wyprodukowanie kosztowało 2 miliardy dolarów. Do jej pierwszego przetestowania doszło 16 lipca 1945 r na pustyni w Alamogordo w stanie Nowy Meksyk. Po udanej próbie nuklearnej ozaczonej kryptonimem "Trinity", bomba "Little Boy" opuściła USA na krążowniku "USS Indianapolis".

Amerykanie mieli wciąż w pamięci krwawe zdobywanie wysp Iwo Jimy i Okinawy w pierwszej połowie 1945 roku, co pochłonęło życie ponad 15 tysięcy żołnierzy i marynarzy. W tej sytuacji prezydent Harry Truman i amerykańskie dowództwo wojskowe postanowiło użyć broni atomowej jako ostatecznego argumentu, który zmusi Japonię do natychmiastowej i bezwarunkowej kapitulacji.

Rozkaz bombardowania prezydent Truman wydał pomimo informacji, że krążownik "USS Indianapolis", który przetransportował przez Pacyfik bombę "Litte Boy", został zatopiony od torped japońskiego okrętu podwodnego, a wraz z nim ponad 800 jego załogi, co można było przyjąć jako zły omen.

Galeria

Wikinews

Dowiedz się więcej

Zmarł dowódca samolotu, który zrzucił bombę atomową

Bomba atomowa nazwana "Little Boy" (Mały chłopiec) zrzucona przez superfortecę B-29 nie była mała. Miała 320 cm długości, 72 centymetry średnicy i ważyła ok 4000 kg. Little Boy używał jako ładunku uranu-235
Zniszczona Hiroszima z autografem pilota bombowca "Enola Gay" Paula Tibbetsa
Kopuła Bomby Atomowej budynek-pomnik po ataku atomowym
Decyzja o użyciu bomby w wojnie z Japonią należała do nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych, którym po śmierci Roosevelta został Harry Truman. Prezydent nie był wcześniej wtajemniczony i dowiedział się o nim dopiero po objęciu urzędu w kwietniu 1945 r. Truman decyzję podjął samodzielnie, choć wcześniej zasięgnął opinii doradców politycznych i wojskowych. Wielu z nich prezentowało pogląd, że wojna potrwa jeszcze przynajmniej dwa lata i może pochłonąć nawet 2-3 mln ludzi. Miałoby to usprawiedliwiać użycie bomby i skrócenie wojny, kosztem kilkuset tysięcy ofiar. Decyzja zapadła i Truman postanowił, że bomba atomowa zostanie użyta przeciwko Japonii.
Podpisanie przez Japonię aktu bezwarunkowej kapitulacji nastąpiło 2 września 1945 r. na statku USS Missouri. Szesnastoosobowa delegacja japońska z ministrem spraw zagranicznych Mamoru Shigemitsu na czele podpisała w obecności generała MacArthura, admirała Nimitza oraz admirała Halleya akt kapitulacji Japonii.

Źródła

Richard Rhodes: Jak powstała bomba atomowa. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000. ISBN 83-7255-131-6.
Sławomier Gowin, „II wojna światowa – wydarzenia, ludzie, tajemnice – Hiroszima i Nagasaki”, Wydawnicto Edipresse, ISBN 83-601-6023-6.

Maev Kennedy – Hiroshima survivors exhibition marks 65th anniversary of first atomic bomb – Guardian, 5 sierpnia 2010