2009-02-12: Zderzenie dwóch satelitów: ISS zagrożona

czwartek, 12 lutego 2009

Właściciel konstelacji satelitów Iridium poinformował w środę, że stracił jednego satelitę w wyniku kolizji z nieużywanym satelitą rosyjskim, Kosmos-2251. To pierwsze bezpośrednie zderzenie satelitów w historii.

Iridium Satellite LLC (obecnie własność rządu USA) podała, że we wtorek straciła satelitę operacyjnego (aktywnie świadczącego usługi) w wyniku zderzenia z nieczynnym satelitą rosyjskim.

Konstelacja składa się z 66 satelitów (plus zapasowe), które świadczą usługi telefonii satelitarnej i przesyłania danych.

NASA przewidywała zderzenie, ostrzegając w ten sam dzień, że rosyjski 900 kilogramowy Kosmos-2251 zderzy się z 560 kilogramowym satelitą Iridium o 16:56 czasu uniwersalnego około 790 kilometrów nad Syberią. Agencja kosmiczna potwierdziła później zdarzenie śledząc dwie chmury ok. 300 (może ich być około 600) odłamków będących produktem kolizji.

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna jest nimi zagrożona w małym stopniu. Orbita stacji przebiega przez region obłoków szczątków, ale około 435 km poniżej orbity satelitów, które się zderzyły. Rzecznik NASA, John Yembrick, zaznacza jednak, że chmura będzie się powiększała i może dojśc do sytuacji, że ISS będzie musiała wykonywać manewry unikające. Stacja kosmiczna ma możliwość wykonywania manewrów unikania szczątków; wykorzystywała ją ośmiokrotnie.

Mimo, że to niezwykła i ekstremalnie mało prawdopodobna okoliczność, konstelacja Iridium jest zaprojektowana na takie sytuacje. Firma podjęła kroki, aby zastąpić zniszczonego satelitę jednym z zapasowych, czytamy w oświadczeniu. Podkreśla ono, że firma nie ponosi żadnej odpowiedzialności za wypadek.

Strata satelity może wywołać ograniczone i krótkotrwałe przerwy w usługach. Wdrożenie procedury naprawy sieci ma potrwać do piątku. W ciągu 30 dni ubytek w sieci zostanie całkowicie zastąpiony.

NASA podkreśla, że zderzenia kosmicznego złomu zdarzają się, jednak jest to pierwsze znane bezpośrednie zderzenie się dwóch satelitów, w dodatku jednego normalnie pracującego.

Kosmos-2251 to wojskowy satelita łącznościowy typu Strzała-2M wyniesiony 16 czerwca 1993 roku. Satelity tego typu pracowały około 3 lat.

Iridium-33 został wystrzelony 14 września 1997 roku.

Źródła

Zderzenie dwóch satelitów! – Kosmos na codzień, 12 lutego 2009
Waldemar Zwierzchlejski – Zderzenie na orbicie! – Loty kosmiczne, 12 lutego 2009
Mark Wade – Encyclopedia Astronautica – 12 lutego 2009